Bệnh tay chân miệng do nhóm virus đường ruột (Enterovirus) gây ra, lây truyền theo đường tiêu hóa, thường gặp ở trẻ nhỏ. Biểu hiện của bệnh có thể từ nhẹ (như nổi bóng nước ở lòng bàn tay, bàn chân, loét miệng) đến nặng (tổn thương não, tim) và có thể tử vong.
Trong 20 tuần đầu năm 2024, TP. Hồ Chí Minh có 4.471 ca mắc tay chân miệng đến khám và điều trị tại các cơ sở y tế, tăng 33% so với cùng kỳ năm 2023 và tương đương với số trung bình của 5 năm 2018-2022; số ca bệnh nặng (từ độ 2b trở lên) là 40 ca; không có ca tử vong. Về diễn tiến, trong 2 tuần qua (tuần 19 và tuần 20) số ca bệnh hàng tuần có dấu hiệu tăng nhanh hơn những tuần trước đó, tuy nhiên không ghi nhận ca bệnh nặng trong thời gian này.
Về tình hình chung của 20 tỉnh phía Nam, theo báo cáo của Viện Pasteur TP. Hồ Chí Minh, tổng số ca mắc trong 19 tuần đầu năm 2024 là 13.495 ca, tăng 33,1% so với cùng kỳ năm 2023 và tăng 55% so với trung bình cùng kỳ 5 năm trước; số ca mắc những tuần gần đây của khu vực cũng đang gia tăng so với những tuần trước đó; đã có 1 ca tử vong.
Cho đến nay, hệ thống giám sát tác nhân gây dịch của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP. Hồ Chí Minh chưa phát hiện virus EV71 – tác nhân thường gây ra những vụ dịch lớn với nhiều ca bệnh nặng.
Ngành Y tế TP. Hồ Chí Minh luôn trong tư thế chủ động phòng chống dịch và sẵn sàng đáp ứng với các tình huống dịch bệnh tay chân miệng có thể xảy ra. Các hoạt động giám sát dịch tễ, giám sát tác nhân gây bệnh tay chân miệng được duy trì thường xuyên nhằm cung cấp dữ liệu cho việc dự báo tình hình dịch bệnh. Các kịch bản phân tuyến điều trị ca bệnh triển khai từ năm 2023 vẫn tiếp tục duy trì tại các bệnh viện trên địa bàn thành phố. Ngành Y tế và ngành Giáo dục các cấp phối hợp chặt chẽ trong công tác phòng chống bệnh truyền nhiễm tại các trường mầm non, nhóm trẻ. Sở Y tế giao Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố giám sát hỗ trợ các trung tâm y tế quận, huyện và thành phố Thủ Đức thực hiện hiệu quả các hoạt động phòng chống dịch bệnh trong trường học và trong cộng đồng.
Hiện chưa có vaccine phòng bệnh tay chân miệng tại Việt Nam. Để phòng bệnh tay chân miệng, Sở Y tế khuyến cáo người dân và cộng đồng cần chủ động thực hiện theo phương châm 3 sạch: ăn (uống) sạch, ở sạch, bàn tay và chơi đồ chơi sạch. Cụ thể là:
– Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng dưới vòi nước chảy nhiều lần trong ngày (cả người lớn và trẻ em), đặc biệt trước khi chế biến thức ăn, trước khi ăn/cho trẻ ăn, trước khi bế ẵm trẻ, sau khi đi vệ sinh, sau khi thay tã và làm vệ sinh cho trẻ.
– Lau sạch các bề mặt, dụng cụ tiếp xúc hàng ngày của trẻ như đồ chơi, dụng cụ học tập, tay nắm cửa, tay vịn cầu thang, mặt bàn/ghế, sàn nhà bằng xà phòng hoặc các chất tẩy rửa thông thường.
– Thực hiện tốt vệ sinh ăn uống, đảm bảo sử dụng nước sạch trong sinh hoạt hàng ngày.
– Không cho trẻ tiếp xúc với người bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh. Khi phát hiện trẻ có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh cần đưa trẻ đi khám ngay tại cơ sở y tế gần nhất.