Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này, đó là việc lạm dụng đồ uống có đường hay là nước ngọt. Nếu quý vị cũng quan tâm đến vấn đề này thì đừng bỏ qua cuộc trao đổi này và tôi là Vĩnh Trọng.
Tham chia sẻ trong chương trình hôm nay, xin được giới thiệu 2 khách mời là Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Phương Anh – Giảng viên Bộ môn Dinh dưỡng An toàn thực phẩm, Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch, Phó trưởng Khoa Dinh dưỡng Bệnh viện An Bình.
Xin giới thiệu chị Bùi Đỗ Mai Khanh, hướng dẫn viên du lịch quốc tế, mẹ của 2 bé trai đáng yêu ở TP.HCM.
Cảm ơn hai chị đã dành thời gian đến để cùng tham gia và chia sẻ trong chương trình ngày hôm nay. Trước hết là phải hỏi chị Mai Khanh, được biết là công việc của chị một hướng dẫn viên du lịch, thường xuyên phải dẫn đoàn, phải nói chuyện rất nhiều, cũng phải làm việc ngoài trời nắng nóng nữa. Vậy thì chị có những cách gì để giúp mình giải tỏa những cơn khát hoặc là để phục hồi năng lượng sau những giờ làm việc dài?
Chị Bùi Đỗ Mai Khanh: Cái này là thú thật nha, mỗi lần mà Khanh đi làm giữa trời nắng, thì Khanh chỉ ước là khi xuống xe, mình có một nơi nào để mình mua nước ngọt, để cho mình uống, cho nó được đỡ khát và mình cảm thấy là nó vừa đỡ khát và vừa đỡ mệt nữa. Và các hành khách ở trên tour của Khanh đó, khi họ xuống họ cũng làm như vậy. Tức là dù trên xe có nước lọc, Khanh phát là mỗi người là hai chai, nhưng mà không ai uống cái nước đó kể. Tại vì uống cái nước đó thì sẽ không có đỡ khát bằng uống nước ngọt. Uống nước ngọt đỡ khát, đỡ mệt. Nên ai cũng là khi mà xuống xe tham quan xong là sẽ mua nước ngọt đầu tiên.
Còn với hai em bé nhỏ ở nhà chị thì sao? Em thì thường có một niềm đam mê rất lớn với các loại đũa quá đường. Các bé có giống vậy hay không? Hay là chị đã cho các em ấy một sự lựa chọn khác?
Chị Bùi Đỗ Mai Khanh: Ở nhà thường là các con sẽ uống nước lọc thôi hoặc là sữa. Nhưng mà khi mà chuẩn bị đi công tác xa, mình có những chuyến tour vài ngày đi công tác xa, thì mình sẽ đi mua những món ăn các bạn thích như là gà rán, mì ý. Thường là mua kèm cái đó thì sẽ có nước ngọt đi cùng và khi mà con mình uống xong đó, thì cái tối hôm đó vẫn là vui cùng với mẹ, vẫn chơi cùng với mẹ. Nhưng mà ngày hôm sau khi mà mẹ đi xa rồi, mẹ đi làm ở cái nước nào rồi đó, thì con mình bắt đầu bị viêm họng và bị sốt, bị ói. Thì lúc đó mình không có bên cạnh và chỉ có ông bà chăm sóc cháu thôi. Thì tự nhiên mình thấy mình sai trong việc mua đồ uống cho con rồi.
Bao nhiêu lần thì chị mới phát hiện là vì uống những thức uống có đường như vậy, nên các cháu mới có những triệu chứng như thế?
Chị Bùi Đỗ Mai Khanh: Triệu chứng này nó lập đi và lập lại rất là nhiều lần. Những lúc bé bị ho và ho nhiều ngày, thì mình dẫn bé đi khám bệnh. Thì lúc đó mình kể những triệu chứng là ngày hôm trước là con ăn cái gì và con uống cái gì. Thì bác sĩ nói là đừng có cho con uống đồ uống có ga nữa, đừng cho con uống nước ngọt nữa. Thì mình cũng làm theo cái lúc đó thôi, nhưng mà ngày này tháng nọ khi mà con mình lớn lên rồi đó, mình cứ đinh ninh là đời tháng của con mình nó tốt rồi. Nên là mình lại mua những đồ uống cũ, và con mình cũng bị bệnh như vậy thì triệu chứng nó cứ lập đi, lập lại. Thì Khanh nghĩ là nguyên nhân của cái bệnh đó nếu mà mình không có mua cho con mình đồ uống có ga, nước ngọt, thì con mình sẽ không bị những triệu chứng đó đâu.
Đó là suy nghĩ của một người mẹ. Thế thì bây giờ phải nhờ cho chuyên gia, thầy bác sĩ Phương Anh có thể giải đáp thêm là những triệu chứng mà các em nhỏ gặp phải, theo lời của chị Mai Khanh, thì có thực sự là đến từ các loại đồ uống có đường hay không? Hay là nó còn có những lý do gì để giải thích?
Bác sĩ Nguyễn Phương Anh: Thì thực sự là những đồ uống có đường, thì thường là phải uống kèm với đá mới ngon. Giống như nước ngọt, mà nếu mà uống không đá thì nó dở nên nó khác và những vấn đề mà của con chị Mai Khanh gặp phải, thì có lẽ liên quan đến vùng hầu họng của em bé, nó nhảy với lại yếu tố lạnh từ nước đá và có thể là từ yếu tố ga trong một số nước ngọt. Cho nên khi mà chị thay đổi những loại nước mà nó không lạnh hoặc là nó không có ga, thì em bé mình sẽ không mất những triệu chứng đó. Nhưng mà thật ra vấn đề mà Phương Anh rất muốn đề cập đó chính là vấn đề có thói quen tiêu thụ đường, trước khi mình nói cái tai hại của nó, thì mình phải nói cái ưu điểm đó trước.
Bác sĩ Nguyễn Phương Anh: Thì trong cái nước ngọt nó có gì? Thứ nhất là nó có nước, nó giải khát. Cái thứ hai nó có gì? Nó có đường và một số nước nó có thêm cà phê in nữa. Cho nên khi mình uống một liên nước có đường, mình thấy mình giống như mình mới bồi hoàn năng lượng, mình cảm thấy mình rất là sảng khoái và khi mà mình uống những thức uống mà có đường, thì cái não mình nó sẽ tiết ra một học môn đó là dopamine và cái học môn này nó sẽ làm cho mình cảm thấy rất là thư thái, dễ chịu, xoa dịu cái cảm xúc. Làm cho mình cảm thấy mình đang căng thẳng, mệt mỏi, và mình cảm thấy mình xoa dịu liền. Nhất là ai mà làm những cái việc mà nó hơi sáng tạo một chút, giống như đang viết content mà hơi bí bí, khi vô là nghe thấy người nó nhẹ nhàng liền. Đó làm cho mình và càng về sau mình sẽ càng bị nghiện cái cảm giác đó, mình đang sợ cái vấn đề đó.
Bác sĩ Nguyễn Phương Anh: Và thứ nhất là cái vấn đề về mặt tích cực của những thức uống có đường là như vậy. Còn về mặt tiêu cực thì như thế nào? Đường nó là một cái thực phẩm cung cấp năng lượng rỗng, có nghĩa rằng là khi mà cơ thể mình là uống đường đi vô, thì cơ thể mình nó muốn sử dụng cái đường đó cho cái việc mà cung cấp năng lượng, thì nó phải cần những cái vitamin khoáng chất đi kèm. Tại vì những cái quá trình chuyển hóa nó phức tạp lắm, nó không có đơn thuần là chỉ là bỏ cái đường tế bào nó sản sinh ra năng lượng. Mà nó còn những cái khoáng chất vitamin đi kèm, nhưng mà trong cái nước có đường, giống như là nước ngọt, trà sữa, thì đa phần chỉ đường thôi không có vitamin khoáng chất. Cho nên khi mình uống, về lâu về dài, thứ nhất là nó sẽ làm gì? Nó sẽ làm hao hụt những cái nguồn nhiệm trữ, những cái vitamin khoáng chất trong cơ thể của mình. Đó là cái hại đầu tiên. Rồi cái hại tiếp theo nữa, thì người ta thấy rằng là cái việc mà tiêu thụ nhiều đường, thì nó sẽ có liên quan đến những cái bệnh mạn tính. Sao nhất liên quan đến bệnh là đái cao tháo đường, rồi thứ hai là liên quan đến bệnh rối loạn mỡ máu. Ai mà uống nhiều đồ ngọt, là đi kiểm tra mỡ máu, là coi chừng là tăng triglyceride máu. Và chính cái đường huyết cao, mỡ máu cao, đặc biệt là triglyceride máu, thì nó lại mắc đến, dây dưa đến những cái bệnh lý khác, những cái bệnh về mặt mấu. Nó sẽ làm ảnh hưởng rất là nhiều, thành ra khói quen, mà quan trọng là cái đồ uống có đường là mình nghiện, thành ra là nghiện luôn cái cảm giác ngọt.
Nghe bác sĩ Thân Anh chia sẻ, thì không biết là chị Mai Khanh thấy như sao, chứ Trọng thấy như mình có đủ hết tất cả. Đừng là có thói quen, và có cả những triệu chứng về sức khỏe của mình nữa. Thật sự 1 ngày mà bên trong không có 1 ly cà phê sữa, không có 1 chất đường gì trong người thêm, cảm thấy rất là khó chịu. Và như bác sĩ nói, có thể là mình đã bị nghiện mất cái cảm giác là thiếu đường rồi. Phải có đường mới chịu đường nhưng mà nếu như nó có tác hại như vậy, thì chắc chúng ta cũng cần phải nghĩ thêm những phương án, 1 giải pháp gì đó để tìm cách thay thế. Thì chị Mai Khanh có tìm 1 loại thức uống, hay là cách gì khác để thay thế cho các con ngoài nhà không?
Chị Bùi Đỗ Mai Khanh: Đầu tiên là mình sẽ giảm tầng số mà mình mua nước ngọt cho bé, ví dụ là 1 tháng mình cho uống 1 lần thôi, mỗi lần thì là nửa ly. Và thay đó thì mình sẽ uống những cái đồ uống tốt cho sức khỏe, như là nước lọc, rồi sữa, hoặc là những cái nước ép trái cây và ngay cả mình cũng như vậy. Khi mà mình đi đâu đó, thì mình đem theo 1 cái bình nước ở bên mình và mình bỏ 1 ít bột trà xanh vào nó cũng giúp cho mình tỉnh táo được phần nào. Mình nhớ là thường mọi người có 1 cái cách để giúp họ tươi tỉnh và sảng khoái đó là họ uống 1 ly trà đường. Gọn gàng, nhanh chóng.
Đó là về trải nghiệm tiêu dùng cá nhân thôi, nhưng mà còn về chuyên môn bác sĩ Vân Anh có thêm 1 cái gợi ý gì để chúng ta có thể thay thế, bớt đi những cái thức uống có đường nguy hiểm mà chúng ta vẫn có thể thoải mái được?
Bác sĩ Nguyễn Phương Anh: Đối với những người lao động, đặc biệt chân tay ví dụ như thợ hồ này kia thật sự khi họ mệt, họ uống trà đường là đúng. Bởi vì lúc đó cơ thể họ rất cần năng lượng và đường là 1 nguồn cung cấp năng lượng rất là nhanh, làm cho họ cảm thấy tỉnh táo và có năng lượng sức sống liền ngay lập tức thì cái chuyện đó là đúng. Nhưng mà mình chỉ sợ là uống riết thành thói quen thôi và để đối với những người đó, mình nên có 1 chế độ ăn và làm sao cung cấp carbohydrate đều để cho họ không bị tụt đường huyết trong suốt thời gian họ vận động. Còn đối với dân văn phòng, là phần lớn, chúng ta uống nước đường không phải vì chúng ta thiếu năng lượng đâu phần lớn là do chúng ta bị nghiện đường. Cho nên ý kiến cá nhân của Phương Anh thôi, thì Phương Anh thấy rằng để giảm thiểu độ đường, thì môi trường xung quanh cực kỳ là quan trọng. Nhiều khi, mình đang trong phòng, mình biết là uống nước đường là có hại, thật ra là ai cũng biết chuyện đó hết. Nhưng xung quanh hỏi, chị uống trà sữa không chị? Tự nhiên mình thấy xung quanh uống cái mình, mình cũng thấy mình cũng bị cuốn theo cái chuyện đó. Cho nên đối với người lớn là vậy còn đối với con nít thì như thế nào? Con nít giống như là trong lớp của con Phương Anh, 1 lớp có 20 mấy 30 bé, thì bé nào bây giờ cũng làm sinh nhật hết trơn. Mà làm sinh nhật thì sao? Là phải ăn trong lớp thì phải ăn gà rán, khoai tây chiên, những món đó phải có nước ngọt, coi như là tháng nào cũng uống nước ngọt. Cho nên là mình cũng phải nên suy nghĩ như thế nào, cái môi trường là cái quan trọng nhất.
Bác sĩ, chúng ta làm sao để nhận biết sớm được những tác hại của đường của bác sĩ?
Bác sĩ Nguyễn Phương Anh: Thì thật sự những tác hại của đường, như con chị Mai Khanh mà nó có vấn đề đường hô hấp, thì mình sẽ thấy gần như thấy ngay. Hôm nay uống là ngày mai thấy cái hậu quả liền, những bé mà nhảy cảm với nước có ga hoặc là nhảy với đá, là ngày mai thấy liền. Nhưng mà thật ra là nó nhảy với đá, cho nên là nếu như không uống nước ngọt mà uống nước đá nó cũng bị tương tự. Còn cái nguy hiểm của loại thực phẩm có đường, là nó sẽ không thấy ngay. Có nghĩa là đứa nhỏ nó uống nước đường đôi khi mình còn thấy nó vui, mà là người lớn mình cũng muốn cho con mình nó vui nhưng mà cái đó là nó tích tụ từ từ. Nó hình thành đầu tiên là hình thành cái thói quen uống đường, sau đó là khi đã quen uống đường rồi thì nó sẽ dẫn đến là nguy cơ thừa cân, béo phì. Và nguy cơ những cái bệnh mạn tính, như là đái tháo đường, rối loạn mỡ máu, sau đó là những cái vấn đề về tim mạch. Cái tai hại của nó là thường không thấy liền, mà nó sẽ tích tụ dần theo thời gian.
Một con số nữa cũng rất là đáng quan tâm, đó là mỗi người Việt Nam đã và đang uống 1,3 lít đường có đường mỗi tuần. Và 1/3 số trẻ em trong đó có thể tiêu thụ nước ngọt thường xuyên, ít nhất là 1 lần 1 ngày. Những con số này thực sự đọc nghe thì thấy chắc có lẽ cũng không thấy được con số báo động gì đâu, nhưng mà nhìn vào những cái tác hại mà nó gây ra thì mới thấy được. Vậy thì xin nhờ bác sĩ hãy cung cấp thêm những cái tác hại liên quan tới cái thói quen tiêu thụ nhiều đường như thế này.
Bác sĩ Nguyễn Phương Anh: Thì đối với cái tác hại về thói quen tiêu thụ đường, về nồng độ đường trong máu, trong cơ thể mình phải luôn luôn đảm bảo nồng độ đường trong máu là nó ổn định. Và khi mà nồng độ đường tăng tại vì mình uống đường, cơ thể nó phải tiết một cái lượng lớn insulin để nhanh, lập tức nó hạ xuống. Và về lâu về dài như vậy thì tiến tuỵ nó cũng sẽ mệt mỏi sẽ dễ dẫn đến cái nguy cơ là đái tháo đường là cái thứ nhất. Cái thứ hai là bản thân là cái nước ngọt, là một cái tức uống có chứa năng lượng thì nó sẽ làm tăng cái nguy cơ là thừa cân, béo phì. Thì cái lượng đường đó, nếu như một người mà lao động chân tay vất vả họ đang lao động tế bào cần đường, thì cái đường nó sử dụng năng lượng liền thì không có vấn đề gì hết. Nhưng nếu như một người ta thụ động như dân văn phòng, hoặc em bé nó không có một vận động gì nhiều, thì khi cái đường nó vô cơ thể nó không cần, thì tất cả những cái đường đó nó sẽ chuyển hành mỡ hết. Nên nó thành ra tại sao uống nước đường mà lại tăng béo phì là như vậy.Rồi cái thứ ba, nó làm hao hụt những nguồn diệu trữ vitamin khoáng chất. Rồi cái thứ tư, thấy là việc tiêu thụ nhiều đường đâu đó nó cũng liên quan đến tình trạng gan nhiễm mỡ. Hồi đó đến giờ mình nghĩ gian nhiễm mỡ là bệnh lành tính, nhưng bây giờ hiện tại bệnh này là một trong những vấn đề về sức khỏe, bệnh gian của những nước phát triển chính là tình trạng gan nhiễm mỡ.
Bác sĩ Nguyễn Phương Anh: Đó là kể sơ sơ về những tác hại về mặt, về lâu dài. Mình không có thấy liền đâu, mình có thể thấy là mấy năm sau đó có thể tính đơn vị 5 năm, 10 năm sau đó, thì mình mới thấy được hậu quả của nó.
Chúng ta có một con số so sánh đi, để mọi người dễ hình dung hơn. Một lon nước ngọt, chúng ta lấy một dung tích là 330ml, thì chứa 10 muỗng cà phê đường tương đương với 40g đường. Chúng ta thực tế thì không thể nào có một lúc mà múc 10 muỗng đường ăn được, đúng không? Nhưng mà khi mà pha 10 muỗng đó ra thành nước, thì dễ dàng uống hơn. Vậy thưa bác sĩ, tại sao chúng ta có thể dễ dàng uống cái việc đó hơn là việc ăn?
Bác sĩ Nguyễn Phương Anh: Thứ nhất là ăn đường rực tiếp thì nó rất là ngọt thì gần như không hoặc là bỏ vô đồ ăn khi chế biến, đồ ăn mà bỏ đường vô chỉ có chè thôi. Chứ còn ví dụ mình nêm canh, mình nêm cá kho, thịt kho, một số món đặc thù những món là càng chua thì càng đường, nhưng mà đường nhiều quá nó cũng sẽ rất là kỳ. Nhưng mà khi bỏ vô đồ uống để mà nó tạo vị ngọt thì lại cần một lượng đường rất là lớn, mình cảm thấy trong một lon nước ngọt, vị ngọt nó gọi là trung trung, không quá ngọt. Mình đã thấy nhiều như vậy rồi, còn những đồ mà mình thấy ngọt, ngọt lịm luôn là càng nhiều đường hơn nữa.
Thế thì chị Mai Khanh đã bao giờ biết được số lượng đường trong một lon nước ngọt nó nhiều như vậy chưa?
Chị Bùi Đỗ Mai Khanh: Sau khi nghe thông tin này, thì đúng là mình phải cân nhắc lại việc sử dụng của mình thôi. Đối với Khanh thì nhiều khi là Khanh mua nước ngọt nhưng mà nó không có đường, nhưng mà không hiểu sao là mình uống vô mình không có thấy sự khác biệt. Mình chỉ tin là ở cái này là nó không đường thôi, thì mình uống chắc là nó sẽ đỡ hại hơn cho sức khỏe của mình. Nhưng mà mình uống theo các vị đó thì em thấy nó y chang mà, y chang thôi.
Vậy này phải nhờ thêm bác sĩ giải thích giữa loại đồ uống người ta ghi rõ trên nhãn mắt là có đường và một loại là không có đường thì nó có khác biệt gì nhiều hay không ạ?
Bác sĩ Nguyễn Phương Anh: Thì thứ nhất là những loại nước uống mà không đường, mà mình vẫn thấy ngọt vì cái ngọt đó là một chất tạo ngọt. Thì cái chất tạo ngọt bản thân nó không phải là đường, cho nên nó cũng không có làm tăng đường huyết nó không làm cái đó. Nhưng mà tuy nhiên người ta thấy rằng cái việc sử dụng chất tạo ngọt này nè, về lâu về dài cũng ảnh hưởng đến sức khỏe, chứ không phải là không. Nói chung là mình càng ít sử dụng càng tốt, đối với những người mà vận động thể lực, họ cần năng lượng, thì cái chất tạo ngọt này không thể thay thế năng lượng được. Cái thứ hai là ở phía về phía cộng đồng nhiều hơn, đó chính là thói quen ăn ngọt và khi mình đã quen mặc dù mình đã có ý thức mua cái chai là đồ uống không đường rồi đó, nhưng mà mình vẫn quen ngọt. Và đối với dinh dưỡng thì điều quan trọng nhất chính là hình thành thói quen, còn khi mình đã có một thói quen ăn ngọt cho dù nó là Zero, thì mình cũng sẽ dễ dàng tiếp cận những cái khác.
Đúng là cái quan trọng nhất nó nằm ở cái thói quen và cái thói quen đó thật sự người ta nói là hình thành thói quen thì dễ, mà từ bỏ một thói quen nó vô cùng khó. Mà các em nhỏ lại càng khó hơn người lớn nữa, sẵn đây thì cũng xin được chia sẻ với quý vị một câu chuyện rất là đáng quan tâm. Mới đây tại thành phố Hồ Chí Minh, có một bé gái 13 tuổi được cấp cứu tại Bệnh viện Nhi Đồng thành phố do biến chứng đái tháo đường. Trẻ, 13 tuổi mà bị đái tháo đường cô bé này có sở thích uống nước ngọt có ga, gần như là thay thế cho nước lọc hằng ngày. Và một trường hợp bé trai ở Hà Nội thói quen uống 1 lon nước ngọt, nên cơ thể cũng tăng cân một cách khó kiểm soát mới 15 tuổi nhưng nặng tới 110kg găng. Trong những trường hợp này thì thực tế ngày càng phổ biến hơn, thì khi mà bác sĩ Phương Anh khám điều trị và tư vấn cho bệnh nhân hằng ngày, thì còn có những trường hợp gì đáng báo động giống như các bạn nhỏ này hay không?
Bác sĩ Nguyễn Phương Anh: Thật ra là bây giờ những cái thức uống có đường, thứ nhất là nó rẻ và nó bày bán khắp nơi mọi người mua rất là dễ. Phương Anh nhớ là hồi năm lớp 7, uống 1 lon nước ngọt là chỉ có là sinh nhật mới được uống thôi, có nghĩa là lâu lắm mới được uống. Còn bây giờ sự mà dễ dàng cung cấp quá và nó có rất nhiều lễ, sinh nhật là cái chuyện uống nước ngọt là chuyện quá thường xuyên, cho nên là thấy tuần xuất những bệnh này sẽ càng lúc càng xuất hiện nhiều hơn. bởi vì mọi người rất dễ tiếp cận những cái đồ uống có đường này, Phương Anh làm ở bên bệnh viện An Bình là bệnh viện người lớn là chủ yếu, thì có một lần có một cái ca đó là em đó là 16 hay 18 tuổi gì đó, thì em đó là bị vô bệnh viện là vì biến chứng đái thấu đường tăng đường huyết. Nhưng có điều gì là khi mình khám ra mình nói là con ơi con có biết là con vô bệnh viện vì lý do gì hay không? Bé nói là dạ con mới biết là con bị đái thấu đường. Thì mình nói là con ơi con còn rất là trẻ cho nên là con phải giảm đồ ngọt, nhưng mà nó nói là giờ con không kiêng được nên là em thấy đó là một trong những cái vấn đề đó. Tại vì cái việc điều trị những cái vấn đề về dinh dưỡng, nó xuất phát từ việc ý thức dinh dưỡng là nền tảng của sức khỏe rất là nhiều. Ai cũng hiểu chuyện đó hết, mình muốn thay đổi thì chính bản thân mình phải cam kết. Và cái thứ 2 là Phương Anh cũng rất mong muốn rằng những người xung quanh hãy tạo một cái môi trường cho người ta.
Khi mà chúng ta nói tới việc thay đổi thói quen thì đôi khi có một mục tiêu lớn mà thấy mình khó thực hiện quá, thì bây giờ mình sẽ chuyển nó thành những mục tiêu nhỏ hơn chẳng hạn khi mà mình hiểu nhiều hơn về lượng đường nạp vào cơ thể thì bây giờ nhờ bác sĩ tư vấn thêm giúp cho quý vị khán giả bây giờ chúng ta cần phải nạp lượng đường bao nhiêu gram, hay tỷ lệ đưa vào như thế nào là hợp lý rồi từ từ mình cắt dần. Chứ bây giờ như chị nói là độc ngột quá thì cũng rất là khó thực hiện.
Bác sĩ Nguyễn Phương Anh: Tổ chức Y tế Thế giới thì người ta khuyến nghị đưa ra hàm lượng đường đơn giản tối ưu nhất là nên dưới 25 gram mỗi ngày là đối với một người trưởng thành, còn trẻ em thì đương nhiên chắc chắn là lợi ích hơn rồi. Nhưng mà một lon nước ngọt thì trung bình là 35 gram đường, như vậy là uống một lon nước ngọt thôi là đã dư hết 10 gram đường rồi à chưa tính đến cái chuyện mà đường bỏ trong đồ ăn đủ nữa cho nên là mình phải giảm từ từ. Thay vì là hồi đó có thể mình cho con uống mỗi ngày thì bây giờ mình có thể là giảm ra 2-3 ngày uống một lần, rồi thay vì mỗi lần uống một lon thì bây giờ một lon hai người uống.
Chúng ta đã nghe bác sĩ Phương Anh gợi ý một số thông tin liên quan về liều lượng và tần suất đưa vào cơ thể như thế nào là hợp lý, còn quay lại câu chuyện thực tế của chị Mai Khanh đi ạ. Công việc của chị như chị chia sẻ ban đầu, khi chị cho phục vụ khách nước suối, nước lọc mà khách cũng không thấy đã khát vẫn đi tìm thấy những đồ uống có đường. Thế bây giờ từ những chia sẻ của bác sĩ, thì chị có rút ra được cách gì để chúng ta thay thế hoặc là giúp cho khách vẫn có thể đảm bảo giải khát, nhưng mà không có ảnh hưởng tới sức khỏe của khách.
Chị Bùi Đỗ Mai Khanh: sau khi mình nghe được những thông tin bác sĩ Phương Anh gửi đến cho mình thì mình sẽ cảm thấy tự tin hơn, khi nhắc nhở khách của mình trong đoàn uống ít và uống bớt chứ cũng không có dám nói cắt đi đâu. Một lon đó chia cho nguyên gia đình uống, điều đầu tiên là mình sẽ đỡ được cơn khát và mình cảm thấy sự chìu chuộng trong người vẫn có nhưng mà nó sẽ không hại nhiều cho đến sức khỏe và mình có thể đảm bảo được sức khỏe của mình xuyên suốt cả một chương trình tour 5 hoặc 6 ngày gì đó.
Vậy còn bác sĩ ạ, bác sĩ có thêm gợi ý gì để giúp cho chị Mai Khanh và quý vị khán giả có thể tìm ra những loại thức uống hoặc là một cách thức gì đó để chúng ta thay thế cho những loại đồ uống có đường ngạc trực tiếp vào cơ thể mình.
Bác sĩ Nguyễn Phương Anh: Đứng về góc độ của chị Mai Khanh mình là người hướng dẫn viên, đúng là thực sự mình rất ngại nói chuyện đó. Tại vì người ta là khách hàng của mình, thứ 2 là đi chơi tâm lý là vui vẻ chứ đâu phải vô bệnh viện đâu mà đòi cắt đường. Thì Phương Anh có một suy nghĩ thế này, lúc mà ở tại nhà hàng thay vì bước vô nhà hàng ăn sáng, ăn trưa, ăn tối thì lúc nào trên nhà hàng cũng dọn sẵn lòn nước ngọt thì tại sao mình cất lòn nước ngọt, mình để nước suốt hoặc là trà đá thôi và nước ngọt chỉ phục vụ khi có yêu cầu. Ít nhất thì người ta cũng cảm thấy người ta cũng phải đi qua hàng rào, còn đối với bé ở nhà thì Phương Anh lại quán triệt tư tưởng là xung quanh môi trường là quan trọng nhất. Cho nên ở nhà là tuyệt đối không có mua nước ngọt, mình tuyệt đối ngay từ lúc đó luôn môi trường là cái quan trọng nhất.Mình đừng để cho nó quá dễ thì người lớn chúng ta đôi khi kìm còn khó muốn gì đến nít.
Một lần nữa xin được cảm ơn chị Mai Khanh và bác sĩ Phương Anh đã đến chia sẻ rất nhiều thông tin thú vị và hy vọng quý vị khán giả cũng đã có những thông tin để từ đây chúng ta sẽ điều chỉnh lại các thói quen trong việc sử dụng đồ uống có đường và sức khỏe của quý vị sẽ ngày càng tốt hơn mỗi ngày.